Zioła pomagają nam od zawsze. W wielu domach herbaty ziołowe są sposobem na różne dolegliwości (mięta na bóle żołądka, głowy i mdłości; melisa i czystek na uspokojenie; rumianek na trawienie i okłady na opuchnięte powieki). W chorobie parzymy lipę, bolące gardło płuczemy szałwią a na zatkany nos robimy inhalację z olejkami eterycznymi (lub polularnym amolem, który jest niczym innym jak nalewką z olejkami eterycznymi). Stosowanie ziół i kwiatów w lecznictwie oraz pielęgnacji sięga starożytnych Chin, Indii, Egiptu, Grecji i Rzymu. To na nich opiera się Tradycyjna Medycyna Chińska (niezmieniona od 4000 lat) oraz Ajurweda.

Zioła, kwiaty, liście, nasiona, czy łodygi roślin zawierają składniki aktywne stosowane zarówno w lekach (fitoterapia) jak i kosmetykach. Pozyskuje się z nich olejki eteryczne, ekstrakty i proszki roślinne, czy hydrolaty. Z pestek, nasion i owoców tłoczy się naturalne oleje, które mają szereg dobroczynnych, dla naszego organizmu, właściwości.

Znajdziemy w nich między innymi:

  • Związki fenolowe:
  • Flawonoidy mają właściwości antyoksydacyjne, wzmacniają i odbudowują  naczynka, działają przeciwzapalnie.
  • Taniny mają działanie ściągające i wzmacniające naczynka (zawiera je np. oczar wirginijski).
  • Kumaryny łagodzą stany zapalne i zmiany skórne, wzmacniają żyły (kasztanowiec).
  • Terpeny lotne związki zapachowe o działaniu przeciwgrzybiczym, antybakteryjnym, wykrztuśnym, czy antyseptycznym. Znajdują się w olejkach eterycznych.
  • Węglowodany:
  • Inulina to przedstawiciel złożonych węglowodanów roślinnych. Poprawia trawienie, może być stosowana jako słodzik przez cukrzyków. Ma zdolność zatrzymania wody na skórze i we włosach, dlatego jest dodawana do preparatów do skóry suchej, z AZS, czy łuszczycą oraz produktów na zniszczone i suche włosy.
  • Śluzy roślinne koją i łagodzą, działają przeciwkaszlowo. Nasiona roślin śluzowych pęcznieją pod wpływem kontaktu z wodą (babka płesznik, siemię lniane, lipa, chia). Do roślin śluzowych należy również aloes, z którego pozyskuje się żel. Śluz łatwo użyć do masek do twarzy i na włosy.

Z ziół i kwiatów parzymy herbaty, robimy nalewki, odwary, napary, płukanki na gardło, kompresy, kąpiele lecznicze, czy kosmetyki. Co najważniejsze takie zabiegi są w 100% naturalne. Warto poszerzyć swoją zielarską wiedzę i  spróbować roślin w różnych preparatach zarówno do użytku wewnętrznego jak i zewnętrznego.

Przedstawiamy kilka najpopularniejszych surowców zielarskich, o których warto wspomnieć w pierwszej kolejności:  

Arnika zmniejsza obrzęki, stłuczenia i siniaki. Sprawdzi się również na na cienie pod oczami.

Niezastąpiona na stłuczenia i siniaki. Arnika działa miejscowo zmniejszając stany zapalne wywołane kontuzją. Zmniejsza siniaki i skrzepy krwi gromadzące się pod skórą. Arnika pomaga również na bolące stawy, przemrożenia i zapalne stany reumatyczne.

Jak stosować? Tylko zewnętrznie. Należy aplikować ją  od razu po urazie (nie na otwarte rany). Najwygodniejsza forma to macerat, który można przygotować samodzielnie z zioła lub wybrać gotowy.

  • Nagietek Lekarski

    Nagietek działa łagodząco, dlatego jest częstym składnikiem kosmetyków dla dzieci i skóry wrażliwej oraz alergicznej.

Koi, działa przeciwzapalnie i antyseptycznie. Zmniejsza stany zapalne, łagodzi skutki ukąszeń owadów, wspomaga regenerację naskórka i wspomaga leczenie oparzeń słonecznych i kuchennych, czyraków oraz wyprysków. Polecany do skóry suchej, wrażliwej, z AZS, czy delikatnej skóry dziecka.

Jak stosować? Z kwiatów można parzyć herbatę i napary do picia. Maceruje się również również w oleju.

  • Wiesiołek

    Wiesiołek zmniejsza dolegliwości związane z PMS, wzmacnia i regeneruje skórę.

To skuteczny składnik diety dla pięknej skóry – pomaga zachować jej młody wygląd.

Wiesiołek odtruwa organizm, obniża cholesterol, łagodzi bóle (w tym migrenowe i menstruacyjne). Pomaga chronić nasz organizm przed zawałem, cukrzycą i chorobami stawów. Zwiększa naszą odporność i wpływa na poprawę samopoczucia (łagodzi skutki depresji).

Jak stosować?

W diecieolej i zmielone nasiona jako np. składnik sałatki. Wiesiołek (głównej olej zimnotłoczony) łagodzi objawy napięcia przedmiesiączkowego (zmniejsza opuchliznę mięśni brzucha, bóle i napięcie piersi).

W pielęgnacji skóryolej jako serum do cery dojrzałej lub jako olej do skóry wrażliwej (w tym dziecka).  Nasiona do przygotowania maseczki nawilżająco-ujędrniającej. Należy wymieszać z wodą 4 łyżki zmielonych nasion wiesiołka a następnie zagotować. Powstałą masę ostudzić i nałożyć na twarz. Zmyć po 15 minutach.

  • Szałwia

    Szałwia działa silnie antyseptycznie – doskonała jako naturalny lek na infekcje gardła.

Napar z szałwii lekarskiej działa przeciwzapalnie i antyseptycznie, osłaniająco i przeciwcukrzycowo, obniżając poziom cukru we krwi. Napar z szałwii pobudza wydzielanie soku żołądkowego, łagodzi bóle brzucha i wzdęcia, wzmaga perystaltykę jelit. Wspomagająco w zaburzeniach wątrobowych. Pomaga w zredukowaniu nadmiernego pocenia się, może wzmagać krwawienia miesiączkowe.

Zewnętrznie zaleca się szałwię do płukania gardła i dezynfekcji jamy ustnej w stanach zapalnych oraz w ropnym zapaleniu dziąseł. Stosowana także do kompresów przy łagodnych stanach zapalnych skóry i otarciach naskórka.

Warto poznać na nowo naturalne składniki, które wpierając odporność naszego organizmu, łagodzą  wiele dolegliwości oraz mogą być stosowane jako naturalne produkty do pielęgnacji. Należy jednak zachować ostrożność – składniki aktywne zawarte w roślinach mogą wywoływać reakcje alergiczne lub być zakazane przy terapii z innymi lekami.

  • C.Manez, M.Lopez, Zioła w domu, czyli jak dbać o zdrowie w zgodzie z naturą, Wydawnictwo Jedność, Kielce, 2012
  • red. E.Lamer-Zarawska, B.Kowal-Gierczak, J.Niedworak, Fitoterapia i leki roślinne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Łódź, 2012
Zapraszamy do śledzenia nas na: